:: konstrukcja : znaki tengwar
Podstawowy zestaw znaków Fëanora zawierał 24 litery czyli tengwary. Zostały one pogrupowane w zależności od zasad fonetycznych w cztery serie („témar” w quenejskim) i sześć stopni („tyeller”).
Kryterium podziału na temary było miejsce artykulacji głosek, natomiast podział na tyellery oparty był o sposób artykulacji w obrębie serii. Nazwy czterech serii są następujące:
|
Eldarowie mieli również piątą serię podniebienną (tyelpetéma), której jednak nie ma w tabeli Fëanora. Spółgłoski tego rodzaju można oddać używając serii IV i dodając tehtę „następujące y”.
Każda tengwa składa się zasadniczo z dwóch elementów: rdzenia „telco” (słowo to oznacza „pień”) oraz łuku („lúva”). Telco jest linią pionową, jego rozmiar i pozycja wyznacza tyelle czyli stopień danej litery. Zasadniczo możliwe są cztery warianty telco: normalny, krótki, podwyższony i wydłużony:
|
Telco wydłużony nie jest stosowany w podstawowym tengwarze. Można go jednak stosować w zapisie głosek specyficznych dla danego języka, np słowo the w języku angielskim: , lub dźwięk sh w czarnej mowie: .
Lúva, czyli łuk, określa miejsce powstawania danej głoski, i przypisuje jej tema czyli serię. Może być otwarty lub zamknięty oraz pojedynczy lub podwójny:
|
Z czasem system ten rozbudowano o kolejne 12 tengwarów, które nie mieszczą się w układzie podstawowym jednak czynią system bardziej elastycznym. Oryginalny układ 36 tengwarów Fëanora dla klasycznej wersji języka quenya wraz z ich nazwami przedstawia poniższa tabela:
|
Uwagi:
- praktycznie w tekstach w języku quenejskim tengwa anna nie występuje samodzielnie lecz łącznie z tehtą „następujące y”, czyli w postaci:
- hwesta sindarinwa mimo, że należy do standardowego zestawu znaków nie jest używana w quenejskim - tengwa ta zgodnie z nazwą występuje tylko w sindarińskim
Każdy język posiada właściwą sobie (i często bardzo specyficzną) fonetykę, zatem analogiczne tabele sporządzone dla różnych języków mogą przyporządkowywać poszczególnym tengwarom różne dźwięki. Często też pewne tengwy nie będą w danym języku występować w ogóle, albo też pojawią się nowe znaki, np. jak wspomniane i .